Pozew frankowy – FAQ

W przeważającej mierze kredyty frankowe indeksowane czy denominowane do waluty CHF kwalifikują się do procesów frankowych. Zachęcamy jednak do przesłania umowy celem dokonania jej bezpłatnej analizy i sprawdzenia czy pewne jej postanowienia nie utrudniają wygranej.

W zależności od rodzaju Umowy, Kancelaria pomaga frankowiczom uzyskać zaświadczenie z banku, wystawiając odpowiednie wnioski o wydanie dokumentów. Każdorazowo niezbędne jest wystąpienie o historię spłat, historię oprocentowania, informację o terminach i wysokościach uruchomionych transz kredytu, jak również o kopie Umowy, Aneksów oraz Regulaminu (jeśli klient ich nie posiada). Zachęcamy do wystąpienia z wnioskiem do Banku po dokonanej przez Kancelarię analizie Umowy.

Kredyty te różnią się sposobem określenia kwoty kredytu w Umowie. W przypadku kredytu indeksowanego kwota kredytu wyrażona została w walucie PLN, natomiast w przypadku kredytu denominowanego – w walucie CHF. Oba kredyty zostały wypłacone w walucie PLN.

Na koszty procesu frankowego składa się przede wszystkim opłata sądowa od pozwu (w wysokości 1000 PLN) oraz od apelacji (również 1000 PLN, ale jedynie w przypadku, kiedy to kredytobiorca jest stroną odwołującą się od wyroku), ewentualna zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego – ustalana przez Sędziego (ok. 1000 – 3000 PLN – wydatek ten pojawia się jedynie w sytuacji, gdy sędzia nie widzi podstaw nieważności Umowy, a zmierza ku „odfrankowieniu” Umowy). Na koszty procesu składają się także koszty zastępstwa procesowego, których wysokość określona jest zgodnie z rozporządzeniami Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie/radców prawnych i płatne są przez stronę przegrywającą proces na rzecz strony wygrywającej.

W pierwszej kolejności Sąd rozważa, czy umowa kredytu we frankach jest ważna. Jeżeli widzi podstawy do unieważnienia Umowy, wtedy stosuje jedną z dwóch teorii: teorię dwóch kondykcji bądź teorię salda. Aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego opowiada się jednak za stosowaniem teorii dwóch kondykcji. Jeżeli Sąd uzna, że umowa jest ważna, ale niektóre jej postanowienia winny zostać z niej wyeliminowane, w takiej sytuacji dokona tzw. „odfrankowienia” Umowy, czyli będzie traktował Umowę jak kredyt złotówkowy, ale oparty na oprocentowaniu LIBOR+marża.

Sąd widząc podstawy do unieważnienia Umowy wyda wyrok, w którym zastosuje jedną z dwóch teorii – teorię salda bądź teorię dwóch kondykcji. W przypadku zastosowania teorii dwóch kondykcji Sąd zasądzi na rzecz kredytobiorcy wszystkie dokonane przez niego wpłaty na poczet spłaty kredytu. Bank będzie dochodził zwrotu wypłaconego kapitału w innym postępowaniu. Jeżeli natomiast Sąd zdecyduje się na teorię salda, to zasądzi na rzecz kredytobiorcy poczynione przez niego wpłaty na poczet spłaty rat kredytu pomniejszone o wysokość wypłaconego kapitału. W sytuacji, gdy kredytobiorca nie spłacił jeszcze nominalnej wysokości wypłaconego kredytu frankowego, Sąd oddali powództwo o zapłatę, ale – co najważniejsze – ustali nieważność Umowy w sentencji wyroku na przyszłość, co w praktyce będzie oznaczało konieczność spłaty kredytu jedynie do momentu spłaty kapitału kredytu, rozumianego jako kwotę wypłaconego kredytu w walucie PLN. Aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego opowiada się jednak za stosowaniem teorii dwóch kondykcji.

Unieważnienie Umowy oznacza, że Umowa przestaje wiązać strony, które w konsekwencji zobowiązane są do dokonania wzajemnych rozliczeń. „Odfrankowienie” Umowy oznacza, że kredyt będzie traktowany, jakby był od początku udzielony w walucie PLN, ale pozostawione zostanie oprocentowanie LIBOR+marża. W konsekwencji, klientowi zostaną zwrócone tzw. nadpłaty rat kredytu (czyli różnica pomiędzy tym, co w rzeczywistości wpłacił, a tym co musiałby wpłacić, gdyby kredyt był udzielony od początku w walucie PLN), a także zostanie „urealnione” saldo, co w praktyce oznacza zmniejszenie się pozostałego do spłaty długu, uniezależnienie salda kredytu od zmian kursowych oraz zmniejszenie raty kredytu w przyszłości.

Z ostatniego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że termin przedawnienia roszczeń kredytobiorców należy liczy od momentu, kiedy dowiedzieli się oni, bądź przy zachowaniu należytej staranności mogli dowiedzieć się o abuzywności (niedozwolonym charakterze) postanowień zawartych w umowie. W zależności od określenia tego momentu w indywidualnej sprawie, termin ten będzie wynosił odpowiednio – 10 lat, jeżeli konsument dowiedział się przed 9 lipca 2018 r. (wejście w życie nowelizacji przepisów o terminach przedawnienia roszczeń) – 6 lat, gdy powzięcie tej informacji miało miejsce po tej dacie.

Teoria salda jest to sposób rozliczenia kredytu frankowego wypracowany przez Sądy na potrzeby procesów frankowych. Polega on na swego rodzaju potrąceniu kwoty wypłaconego kapitału z sumy wpłaconych przez kredytobiorcę rat kredytu. Przykładowo, jeżeli kredytobiorcy został wypłacony kredyt na poziomie 200.000 PLN, a tytułem spłaty rat kredytu wpłacił już 250.000 PLN, to Sąd zasądzi na rzecz kredytobiorcy 50.000 PLN. Jeżeli natomiast przy tej samej kwocie wypłaconego kredytu, kredytobiorca wpłacił 150.000 PLN tytułem spłaty rat kredytu, to Sąd oddali roszczenie kredytobiorcy, gdyż nie została jeszcze „osiągnięta” kwota kapitału kredytu. Aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego opowiada się jednak za stosowaniem teorii dwóch kondykcji.

Zmiana sposobu spłaty kredytu frankowego na dokonywanie spłat rat kredytu bezpośrednio w walucie CHF nie wpływa w negatywny sposób na możliwość wytoczenia procesu frankowego.

Przewalutowanie kredytu we frankach oznacza jego zamianę z kredytu frankowego indeksowanego/denominowanego do waluty CHF na kredyt złotówkowy. Aby dokonać tej zamiany Bank musi przeliczyć saldo kredytu wyrażone w walucie CHF na walutę PLN. Przed ewentualnym przewalutowaniem kredytu, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią celem analizy jego opłacalności, gdyż takie rozwiązanie nie musi być korzystne dla frankowicza. W tym zakresie kancelaria również świadczy pomoc frankowiczom.

Spłata kredytu frankowego nie stoi na przeszkodzie do wytoczenia powództwa przeciwko bankowi zarówno o unieważnienie Umowy, jak i o jej „odfrankowienie”.

Czas trwania procesu frankowego uzależniony jest od „obłożenia” Sędziego, któremu sprawa została przypisana. Postępowanie w pierwszej instancji może trwać od roku do nawet 3-4 lat. Możliwe jest również prawomocne zakończenie postępowania (zakończenie I i II instancji) w mniej niż 1,5 roku (https://kancelaria-ethica.pl/2021/05/czy-mozliwa-jest-prawomocna-niewaznosc-umowy-w-nieco-ponad-rok-od-zlozenia-pozwu-mozliwa-przekonal-sie-o-tym-nasz-klient-i-bos-bank-sa/). Obecnie, po powstaniu Wydziały Frankowego jest szansa na szybsze orzekanie w I instancji.

Z dniem 1 kwietnia 2021 r. w Sądzie Okręgowym w Warszawie został utworzony XXVIII Wydział Cywilny, który jest wydziałem specjalizującym się  i przeznaczonym do rozstrzygania roszczeń związanych z tego typu Umowami. Z dotychczasowego orzecznictwa wynika, że Sędziowie tego Wydziału będą skłaniali się ku unieważnieniu Umowy przy zastosowaniu teorii dwóch kondykcji, czyli zasądzeniu wszystkich wpłat dokonanych przez kredytobiorcę tytułem spłaty rat kredytu frankowego.

 Kolejnym krokiem banku będzie pozwanie kredytobiorców. Zachęcamy do jak najszybszego kontaktu z Kancelarią celem ustalenia dalszego postępowania oraz przygotowania się na moment odbioru odpisu pozwu bądź nakazu zapłaty.

Kancelaria rekomenduje zaprzestanie spłaty rat kredytu dopiero po uzyskaniu postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia na czas trwania postępowania w postaci zawieszenia obowiązku spłaty kredytu.

Z dotychczasowego doświadczenia Kancelarii wynika, że frankowicz musi wziąć udział przynajmniej w jednej rozprawie, podczas której zostanie on przesłuchany na okoliczności związane z zawarciem Umowy.

Coraz więcej Sędziów decyduje się na wydawanie postanowień o zabezpieczeniu powództwa poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty kredytu na czas trwania procesu, jeżeli kredytobiorca wpłacił już więcej, aniżeli otrzymał wypłaconej kwoty kredytu. W takiej sytuacji kredytobiorca aż do prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie zwolniony jest z obowiązku comiesięcznej spłaty rat kredytu.